Marzycie o zdobyciu Kilimandżaro – najwyższy szczyt Afryki? Na pewno tak, dach Afryki rozpala wyobraźnię podróżników, majestatycznie wznosząc się nad Tanzańskimi krajobrazami. Pamiętajcie jednak, że wejście na 5895m jest wyzwaniem dla każdego. Choć mówi się, że szczyt jest osiągalny dla każdego, średnio sprawnego człowieka, to góra może być niebezpieczna (a nawet zabójcza), dlatego odpowiednie przygotowanie do wejść na Kili, jest kluczowe.
Mamy dla Was poradnik z najważniejszymi informacjami, dotyczącymi bezpieczeństwa, ekwipunku i przygotowania.
Wybierz się z nami: Tanzańskie safari + Kilimandżaro!
AKLIMATYZACJA
To przystosowanie się organizmu do nowych warunków klimatycznych; w górach – do wysiłku na dużych wysokościach, gdzie jest niższe stężenie tlenu w powietrzu i ciśnienie atmosferyczne.
Do aklimatyzacji nie można się przygotować, a kondycja fizyczna też nie ma na to większego wpływu. Nigdy nie wiemy jak zachowa się nasz organizm. Trzeba pamiętać, że Kilimandżaro to prawie 6000 m n.p.m. Organizm ludzki odczuwa wpływ wysokości już przy 3500-4000m n.p.m.
Objawy jakich można się spodziewać to: zmęczenie, ból głowy, brak apetytu, kłopoty ze snem, czasami również wymioty.
Istotne jest, aby wysokość zdobywać powoli, krok za krokiem. Wtedy można uniknąć uciążliwych objawów.
Podczas wyprawy należy dużo pić, aby nie dopuścić do odwodnienia. Od pierwszego dnia zaleca się wypijanie ok 4 litrów wody do której można dodawać elektrolity np. litorsal.
KONDYCJA
Trekking na Kilimandżaro charakteryzuje się bardzo niską trudnością techniczną, poza raczkami nie jest wymagany żaden sprzęt, ani specjalne umiejętności. Pokonywane codziennie odległości również nie należą do dużych. W przypadku trasy Marangu, jest to 6-7km dziennie, z przewyższeniem ok. 1000m. Należy jednak pamiętać, że im wyżej, tym każdy krok sprawia więcej wysiłku. Ograniczona ilość tlenu powoduje, że męczymy się dużo szybciej. Dlatego kulowcze jest posiadanie niezłej kondycji. Nie musicie być maratończykami, ale całodzienne marsze nie mogą sprawiać kłopotów. Dlatego o kondycję należy zadbać wcześniej. Można skorzystać z pomocy profesjonalistów, np. z „Formy na szczyt„, lub przygotować się samemu. W tym drugim przypadku podajemy przykładowe ćwiczenia, które można wykonać w domu, na podwórku lub w siłowni. Przede wszystkim musimy pracować nad wydolnością i wzmocnieniem mięśni, które pracują przy wchodzeniu pod górę.
Przykładowe ćwiczenia:
- Trening interwałowy – znakomity na wydolność
- bieganie / marszobiegi / rower – im dłuższe, tym lepsze
- długie spacery z plecakiem – najlepiej w terenie górskim lub pagórkowatym
- wchodzenie z pełnym plecakiem po schodach – znakomity trening, jeśli nie mamy „pod ręką” gór
- maszyna do ćwiczeń symulująca schody – powinna się znaleźć w większości siłowni
- bieżnia z nachyleniem – również do znalezienia w siłowni
- przysiady i inne treningi na mięśnie nóg (pamiętajcie o poprawnym wykonywaniu, bo nie nabawić się kontuzji)
- trening stabilizujący – ćwiczenie mięśni głębokich i stabilizujących: deska (plank), ćwiczenia na „jeżyku” itp.
Jeśli macie możliwość, warto wykonywać część ćwiczeń w środowisku o obniżonej zawartości tlenu. Najprostszym i skutecznym rozwiązaniem są odpowiednie maski treningowe, np. taka: https://maskatreningowa.pl/shop/elevation-training-mask-2-0-black/ .
PRZECIWWSKAZANIA MEDYCZNE
Do głównych przeciwwskazań należą: choroby układu krążenia, układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego, choroby hematologiczne (anemia, granulocytopenia i agranulocytoza, nowotwory, skazy krwotoczne), choroby endokrynologiczne. Zalecamy wszystkim konsultację z lekarzem specjalizującym się w medycynie podróży lub wysokogórskiej. Taki lekarz zleci odpowiednie badania i zanalizuje wyniki. Polecamy Formę na szczyt.
Aby uniknąć stresu warto przed wyjazdem zrobić „ przegląd swojego organizmu”. Najlepiej skonsultować badania z lekarzem, który zna się na medycynie górskiej.
Konieczne badania:
- Wysiłkowe EKG
- Morfologia z ferrytyną (ważne! – odpowiada za tworzenie hemoglobiny) i D3
- RTG jamy ustnej (należy wyleczyć wszystkie ubytki)
Można wykonać RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej, EKG, badanie ogólne moczu, badania laboratoryjne krwi: morfologia, profil nerkowy, profil wątrobowy, poziom glukozy na czczo, elektrolity.
Należy również pamiętać, że osoby powyżej 60 roku życia aklimatyzują się wolniej i to tempo maleje z wiekiem. W przypadku takich osób należy bezwzględnie wykonać badania kontrolne, a także zadbać o dodatkowe dni na aklimatyzację.
KILIMANDŻARO – ZALECANY EKWIPUNEK
- wygodny plecak ze stelażem (pojemność 40-50l)
- śpiwór, komfort 0 stopni
- torba wodoszczelna, w którą zapakuje się rzeczy dla tragarza (najlepiej jedna na 2 osoby)
- czołówka (dość mocna) i zapasowe baterie (z doświadczenia wiemy, że Energizer Ultra Lithum nie tracą znacząco mocy w niskich temperaturach)
- kijki trekkingowe
- ogrzewacze chemiczne do rąk (2 szt)
- power bank
GÓRA:
- lekkie koszulki z długim rękawem
- dla kobiet – sportowy stanik
- kurtka lub ponczo przeciwdeszczowe (długie i z długim rękawem)
- rękawiczki i rękawice (2 pary, jedne w drugie)
- kurtka puchowa (puch naturalny lub syntetyczny)
- kurtka wiatro i deszczo odporna (goretex lub softshell)
- polar
- 2 t-shirty, najlepiej syntetyczne (szybkoschnące)
- koszulka termiczna (z wełny merino lub syntetyczna – koniecznie NIE bawełniana)
DÓŁ:
- szybkoschnące krótkie spodenki trekkingowe (dobre na początek trekkingu)
- długa bielizna (kalesony, legginsy) – wełna (najlepiej merino), lub syntetyczne. Lekkie, lub średnie.
- spodnie, które mogą służyć jako pidżama, lub dodatkowa warstwa
- wodo i wiatroodporne spodnie (nie za grube, bo na początku trekkingu będzie za ciepło)
- bielizna w liczbie wystarczającej na cały trekking
STOPY:
- skarpetki – syntetyczne lub wełniane (3-6 par). W przypadku skarpet z wełny merino, polecamy ok. 30 domieszki syntetycznej, która zwiększa trwałość skarpet.
- buty trekkingowe, wodoodporne, z elastyczną lub półelastyczną podeszwą.
- raczki (nie raki)
PICIE:
- przydatny będzie bidon typu „Camel back”. Idealnie, by był z własnym plecaczkiem, bo wtedy można go schować pod kurtkę i woda nie zamarznie w niskich temperaturach https://allegro.pl/kategoria/akcesoria-bidony-rowerowe-110167?string=camelbak&bmatch=e2101-d3681-c3682-spo-1-1-0218
- tabletki do uzdatniania wody, na wszelki wypadek.
- ew. dodatki smakowe do wody
GŁOWA (ochrona przez słońcem jest bardzo istotna, lodowiec odbija światło bardzo mocno!):
- ciepła czapka – kapelusz, najlepiej z osłoną karku i uszu
- kominiarka lub buff (komin) – warto mieć 2 szt. bo przy zasłanianiu ust, robią się mokre.
- okulary przeciwsłoneczne – najlepiej lodowcowe (z boczną osłoną) z pełnym filtrem UV i IR
- pomadka do ust, z ochroną SPF min 15.
APTECZKA:
- leki przepisane przez lekarza
- koc ratunkowy (folia NRC)
- krem antyseptyczny, plastry (w tym na odciski – compeed), opaski wspierające na kolana (szczególnie jak toś miewa kłopoty), lek przeciwbólowy (składnik aktywny – ibuprofen), lek przeciwbiegunkowy (np. stoperan, laremid), lek przeciwbakteryjny (np. nifuroksazyd), lek na gardło (np. orofar), izotonik w proszku.
- Retimax – maść na pękającą skórę
- Thiocodin/Acodin – lek powstrzymujący odruch kaszlu. Na dużych wysokościach często pojawia się kaszel, który nie jest objawem chorobowym, a wynikiem suchego powietrza
- Diosminex – poprawia krążenie w naczyniach włosowatych, dla osób, którym marzną dłonie i stopy. Należy brać odpowiednio wcześniej przed wyjazdem.
UWAGA: każdy lek ma działania uboczne i może zawierać substancje, na które jesteś uczulony. Przed użyciem przeczytaj ulotkę, a najlepiej skonsultuj z lekarzem.
INNE:
- mały ręcznik szybkoschnący
- przekąski energetyczne
- zapasowe baterie
- aparat z zapasowymi bateriami (w chłodzie baterie wyczerpują się szybciej)
- dodatkowy plecak/torba, żeby zostawić niepotrzebny ekwipunek w hotelu, na czas wspinaczki
- trytytki, taśma duct tape
Na Kilimandżaro prowadzi 8 podstawowych szlaków:
-
Marangu Route – 64 km, podejście ok. 32 km,
- Rongai Route – 70 km, podejście ok. 36 km. Dość ciężkie warunki, ale dobra aklimatyzacja.
- Umbwe Route – 81 km, podejście 43 km. Trasa bardzo ciężka z bardzo złą aklimatyzacją.
- Shira Route – 98 km, podejście 60 km. Wysoki punkt wyjścia. Bardzo ciężka aklimatyzacja.
- Western Branch – technicznie najtrudniejsza trasa. W 2006 została zamknięta na rok, po tym jak osunęły się skały i kamienie. Obecnie otwarta, ale niewiele firm oferuje wejścia tą trasą. Zalecane są kaski oraz raki.
- Northern Circuit – jedna z najdłuższych tras, charakteryzująca się bardzo dobrą aklimatyzacją.
- Lemosho Route – 98 km, podejście 60 km. Zaczyna się po zachodniej stronie szczytu. Prowadzi przez gęsty las deszczowy, aż do bujnych wrzosowisk.
- Machame Route (dla wytrawnych, zwana Whiskey Route) – 100 km, podejście ok. 62 km. Jest to jeden z najpiękniejszych szlaków. Zaczyna się w bujnym lesie deszczowym i dostarcza niezapomnianych widoków.
Podczas naszych wyprawy wybieramy szlak Rongai. Droga ma łagodny profil, a wysokość zdobywa się stopniowo. Do standardowego planu dodajemy dodatkowy dzień na aklimatyzację do wysokości, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo i szansę zdobycia szczytu.
Trasa charakteryzuje się pięknymi widokami, do tego plusem jest to, że nie wraca się tym samym szlakiem, tylko schodzi drogą Marangu.
PRZEWODNICY
Aby wjechać do Parku Kilimandżaro i odbyć wspinaczkę na szczyt, musimy mieć lokalnych, licencjonowanych przewodników. Wybór jest duży, lecz, wbrew opiniom, nie różnią się tylko ceną. Wybór odpowiednich przewodników nie tylko zwiększy, Twoją szansę na zdobycie szczytu, ale przede wszystkim zapewni Ci większe bezpieczeństwo na górze, na której co rok dochodzi do kilku zgonów.
Koniecznie zwróć uwagę na:
- butle z tlenem – są pierwszym ratunkiem dla osób z ciężkim przebiegiem choroby wysokościowej
- przenośna komora hiperbaryczna (worek gamowa) – pozwala na kontrolę ciśnienia powietrza u osób z ciężkim przebiegiem choroby wysokościowej
- codziennie kontrole stanu zdrowia, z pomiarem saturacji – kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa
- samochód awaryjny – czekający przeważnie na wysokości ok. 3700m, umożliwiający szybki transport
- brak presji na zdobycie szczytu – wspinacz bez doświadczenia może nie rozpoznać niepokojących objawów zdrowotnych, adrenalina pcha dalej, a często choroba wysokościowa zaburza racjonalną ocenę. Dobry, doświadczony przewodnik powinien umieć ocenić, kiedy dalsza wspinaczka nie jest rekomendowana.
- duże doświadczenie – młodzi przewodnicy często, licząc na satysfakcję klienta i wyższe napiwki, „holują” wspinaczy z objawami choroby wysokościowej, byle tylko zdobyć szczyt. Taka brawura odpowiada za większość zgonów na Kilimandżaro
- dłuższe podejście – unikajcie pięciodniowej wersji trekkingu. Dodatkowy dzień na aklimatyzację naprawdę robi różnicę.
Podczas wypraw na Kilimandżaro z Pakuj Plecak, zawsze na pierwszym miejscu stawiamy bezpieczeństwo. Mamy wszelkie rekomendowane wyżej wyposażenie, stosujemy dodatkowy dzień na aklimatyzację, a uczestnikom zalecamy wcześniej badania kontrolne i trening kondycyjny. Nasze lokalne biuro turystyczne na kilkanaście lat doświadczenia w organizowaniu trekkingów na Kilimandżaro, a główny przewodnik zdobył szczyt 207 razy. Codzienne kontrole zdrowia i saturacji pozwolą na wykrycie niepojących objawów wcześniej. Osobę, która nie może kontynuować dalszej wspinaczki, jeden z przewodników sprowadzi na dół (w razie potrzeby, z pomocą samochodu), gdzie czeka na nią hotel i ew. pomoc medyczna.
EPIDEMIA COVID-19 (restrykcje)
Przyjeżdżający do Tanzanii nie muszą odbywać kwarantanny, jednak na lotnisku odbywa się pomiar temperatury, należy nosić maskę, odkażać ręce i zachowywać dystans.
Zgodnie z wytycznymi tanzańskiego resortu zdrowia z 5 sierpnia 2020 r., wszystkich podróżujących do Zjednoczonej Republiki Tanzanii, w tym powracających do niej stałych mieszkańców/rezydentów, obowiązywać ma posiadanie przy wjeździe do Tanzanii zaświadczenia o negatywnym wyniku testu na obecność COVID-19, jeżeli kraj wylotu lub linia lotnicza wymaga takiego zaświadczenia jako warunku podróży. Należy pamiętać, aby na wyniku testu (w języku angielskim) był podany numer paszportu. Dokument należy samodzielnie wydrukować. Po przylocie do Tanzanii osoby przybywające z pozostałych krajów, a wykazujące symptomy związane z COVID-19, będą dodatkowo sprawdzane i mogą zostać poddane badaniu w kierunku koronawirusa SARS-CoV-2 z zastosowaniem metody RT-PCR.
PASZPORT I WIZA
Polacy podróżujący do Tanzanii, a więc także na Zanzibar, muszą legitymować się paszportem ważnym co najmniej 6 miesięcy od planowanego zakończenia podróży. Obowiązkowa jest także wiza do Tanzanii. Można ją uzyskać po przyjeździe, przy stanowisku z wizami on arrival. Koszt uzyskania e-Visy jednokrotnego wjazdu do Tanzanii wynosi 50 USD.
Aby skrócić czas odprawy na lotnisku zalecane jest wcześniejsze wyrobienie wizy drogą elektroniczną: https://de.tzembassy.go.tz/services/category/consular-services
UBEZPIECZENIE
Powinno obejmować ewentualne leczenie i transport do kraju. Istnieje dużo firm ubezpieczeniowych, które mają w ofercie ubezpieczenie wyjazdów górskich i sportowych.
SZCZEPIENIA
Przed wyjazdem do Tanzanii powinno się wykonać obowiązkowe/zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Szczepienia ochronne należy rozpocząć co najmniej na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych dawek szczepionek – w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego. Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem, w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, jak również wyboru leków do apteczki i innych działań profilaktycznych.
Szczepienia zalecane ale nieobowiązkowe: odra, świnka, różyczka, tężec wirusowe zapalenie wątroby typu A+B, dur brzuszny, cholera, wścieklizna. Szczegóły tutaj: https://medycynatropikalna.pl/kraj/tanzania/
Zgodnie z tanzańskim prawem osoby przybywające z krajów, gdzie żółta gorączka nie jest endemiczna (a więc również z Polski), nie muszą przedstawiać potwierdzenia szczepienia na żółtą gorączkę po przybyciu do Tanzanii lądowej lub na Zanzibar (chyba, że w trakcie podróży mieli 12-godzinną przesiadkę w państwie, w którym żółta febra jest endemiczna). Turyści, którzy przejeżdżają z Tanzanii lądowej na Zanzibar (lub odwrotnie) powinni mieć przy sobie potwierdzenie szczepienia na żółtą gorączkę.
Wybrane centra gdzie można się zaszczepić :
– Warszawa, Centrum Szczepień w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA przy ul. Wołowskiej 137 (budynek C gab .nr 5 )
– Gdańsk, Eter-med, m.in. przy ul. Kazimierza Górskiego 1 czy Jaskółczej 7,15
– Katowice, Signum przy ul. Bażantów 6C
– Wrocław, NZOZ, przy ul. Oławskiej 14
– Rzeszów, Centrum Medyczne Medyk, przy ul. Rejtana 53
– Poznań, Centrum Medyczne LIM, przy ul. Półwiejskiej 42
– Łódź, Centrum Medyczne Szpital św. Rodziny, przy ul. Wigury 19
MALARIA
W rejonie Kilimandżaro malaria nie występuje. Jeśli więc wyprawa obejmuje szczyt i powrót do kraju – można nie stosować tabletek przeciwmalarycznych. Jeśli po Kilimandżaro planowane jest safari, zalecana jest profilaktyka – tabletki na malarię (dostępne w aptekach na receptę) i skuteczne repelenty.
